Bezpieczeństwo pożarowe budynku – o co należy zadbać?

Zabezpieczenie budynku przed pożarem powinno być kwestią priorytetową. Pożar oznacza nie tylko niebezpieczeństwo dla domowników, ale również ogromne zniszczenia. Na dodatek jeśli firma ubezpieczeniowa wykryje jakiekolwiek nieprawidłowości w zabezpieczeniu budynku – z pewnością będzie unikać wypłaty pieniędzy. Z tego względu należy położyć duży nacisk na odpowiednie zabezpieczenie budynku.

Zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej, za zapewnienie ochrony przed pożarem odpowiada:

• właściciel budynku,
• zarządca nieruchomości,
• inny podmiot, który korzysta z lokalu.

W praktyce oznacza to, że odpowiedzialny za pożar może być również najemca – wówczas to w jego gestii jest przywrócenie budynku do stanu poprzedniego.

W gestii właściciela lub zarządcy nieruchomości pozostaje przeprowadzanie cyklicznych przeglądów różnych instalacji (między innymi elektrycznej), a także odpowiednie zabezpieczenie miejsc potencjalnie niebezpiecznych – na przykład okolic kominka czy pieca.

Choć przepisy przeciwpożarowe nie nakładają na właścicieli prywatnych budynków obowiązku posiadania stosownych instalacji przeciwpożarowych, warto zadbać o własne bezpieczeństwo.

Zabezpieczenie budynku, zarówno prywatnego, jak i hal produkcyjnych czy lokali użytkowych, to nie tylko dbałość o częste przeprowadzanie kontroli stanu okablowania, ale również pewne podstawowe sprzęty.

Aby mieć pewność, że budynek jest optymalnie zabezpieczony na wypadek pożaru, należy zapewnić:

• odpowiednie schowanie kabli – aby instalacja elektryczna była bezpieczna, żadne luźne elementy okablowania nie mogą znajdować się w miejscu dostępnym. Można je ukryć między innymi pod listwami lub podczepić wysoko pod sufitem na prowadnicach. Kwestią podstawową jest odpowiednie odseparowanie instalacji od małych dzieci i zwierząt domowych;
• czujniki dymu – jest to urządzenie na baterie, które umożliwia szybką i bezpieczną ewakuację w razie pożaru. W zależności od czułości i zasięgu, wykrywa wystąpienie dymu na pewnym obszarze i informuje o tym za pomocą donośnego sygnału;
• gaśnicę – to jeden z najistotniejszych elementów wyposażenia domowego. Pozwoli we własnym zakresie stłumić niewielki pożar lub w przypadku dużych płomieni – może pomóc utorować drogę do wyjścia;
• klapy dymowe – stanowią element grawitacyjnego systemu oddymiania budynku i mają na celu odprowadzenie na zewnątrz dymu i gorąca, powstającego w trakcie pożaru.

Oprócz wyżej wskazanych należy zadbać również o tak podstawowe kwestie jak nieprzeciążanie gniazdek oraz ich odpowiednie zabezpieczenie. Przechowywanie w domu potencjalnie łatwopalnych substancji (rozpuszczalniki, benzyna) może prowadzić do wzmacniania ognia, dlatego należy unikać trzymania tego typu przedmiotów w budynkach mieszkalnych.

Kupując wskazane w poprzednim ustępie środki ochrony przeciwpożarowej jak gaśnice czy czujniki, należy zwrócić uwagę na posiadane przez nie certyfikaty. Zakup taniego sprzętu na bazarku może „załatwić” kwestię obowiązkowego posiadania gaśnicy, jednak nie zapewni bezpieczeństwa.

Według zapisów ustawy o ochronie przeciwpożarowej, wszelkie urządzenia o charakterze prewencji pożarowej muszą posiadać stosowne certyfikaty. Atesty nie są jedynie niepotrzebnym papierkiem, który kosztuje – dają one gwarancję odpowiedniego działania zakupionego sprzętu.

Informacja o dopuszczeniu do użytkowania na terenie Polski jest wyrażona odpowiednim znaczkiem na opakowaniu. Wyłącznie takie urządzenia ochrony gwarantują nie tylko brak mandatu, ale przede wszystkim maksymalne bezpieczeństwo pożarowe budynku.

Domy wolnostojące, a także bliźniaki czy szeregówki z reguły są wyposażone w odrębne systemy grzewcze. Choć część nowoczesnego budownictwa jest ogrzewana gazem podziemnym lub naziemnym, nie jest to normą.

W przypadku budynków ogrzewanych drewnem (piec lub kominek z płaszczem wodnym) lub węglem, warto zadbać o odpowiednie zabezpieczenie budynku. Jednym z niezwykle istotnych w takim przypadku elementów (szczególnie jeśli w domu jest kotłownia) są drzwi przeciwpożarowe.

Drzwi ognioodporne posiadają różne kategorie, a najniższa z nich, EI 30, daje domownikom aż 30 minut na bezpieczną ewakuację w razie pożaru w domu. Pozwala również maksymalnie ochronić resztę budynku przed ogniem, gdyż istnieje duże prawdopodobieństwo, że nim ogień strawi drzwi, straż pożarna zdąży zjawić się na miejscu. Należy również mieć na uwadze tak podstawowe kwestie, jak nietrzymanie w pobliżu pieców substancji oraz przedmiotów łatwopalnych. Nie chodzi tu wyłącznie o podpałki, benzynę czy rozpuszczalniki, ale również śmieci: kartony, opakowania po kosmetykach i inne.

W przypadku domów ogrzewanych kominkami rozprowadzającymi ciepło po systemie grzewczym (tak zwane płaszcze wodne), niezbędne jest odpowiednie zabezpieczenie przestrzeni przed kominkiem. W sprzedaży znajdują się zarówno specjalne płytki, jak i także inne materiały ognioodporne, które powinny zostać umieszczone w bezpośredniej odległości od kominka.

W przypadku każdej instalacji należy przeprowadzać cykliczne kontrole jej stanu. W domach ogrzewanych drewnem czy węglem warto sprawdzić poziom sadzy w kominie nawet cztery razy w roku. Dodatkowo w budynkach obowiązuje nakaz czyszczenia:

• instalacji zasilanych paliwem stałym – co 3 miesiące,
• instalacji zasilanych paliwem gazowym oraz płynnym – co 6 miesięcy,
• przewodów wentylacyjnych – raz do roku.

Dla budynków jednorodzinnych lub wielorodzinnych takie przepisy są znacznie łagodniejsze niż w przypadku hal produkcyjnych oraz lokali użytkowych. Jednakże ustawodawca nałożył na właścicieli domów pewne obowiązki, za których nieprzestrzeganie grozi kara. W gestii posiadaczy budynków mieszkalnych leży cykliczne sprawdzanie instalacji:

• wodnej,
• kanalizacyjnej,
• wentylacji (oraz wentylacji pożarowej),
• gazowej,
• grzewczej,
• wodociągowej przeciwpożarowej,
• chłodniczej.

Warto pamiętać, że obowiązek kontroli stanu instalacji domowych nie jest żadną formą złośliwości czy odbierania swobód, ale dbałością o maksymalne bezpieczeństwo mieszkańców. Stosując się do przepisów, można ustrzec się przed pożarem.