Wycinka drzewa na własnej działce – co mówią przepisy w 2019 roku?

Kwestię usunięcia z działki prywatnej drzew lub krzewów regulują przepisy ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Tyle tylko, że ustawa ta jest dość regularnie nowelizowana, a w ostatnim czasie nastąpił szczególny wysyp tych nowelizacji.

Wycinka drzew w 2019 roku – kto wydaje zezwolenie?

Generalna zasada ustawowa mówi, że wycinka drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości nastąpić może po uzyskaniu zezwolenia właściwego organu na wniosek posiadacza nieruchomości, za zgodą jej właściciela. Organem takim jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta. W praktyce wniosek składa się więc do właściwego urzędu miasta lub gminy. Chyba że nieruchomość jest wpisana do rejestru zabytków. Wówczas organem właściwym będzie wojewódzki konserwator zabytków.

Zezwolenie a zgłoszenie

Warto pamiętać, że o zezwolenie co do zasady trzeba się starać tylko wówczas, gdy nieruchomość nie należy do nas. Jeśli jesteśmy jej właścicielami, a drzewa usuwamy nie w celach związanych z działalnością gospodarczą, to zezwolenie nie jest nam potrzebne.

Ale przepisy wprowadzają także wyjątki od zasad generalnych. Art. 83f przewiduje łącznie kilkanaście takich wyłączeń. Istotny jest fakt, że nawet gdy chcemy usunąć drzewo z terenu działki należącej do nas, to musimy zgłosić taki zamiar organowi właściwemu (urząd miasta lub gminy) w przypadku gdy obwód pnia danego drzewa mierzony 5 centymetrów nad ziemią przekracza 50 centymetrów w przypadku większości gatunków, 65 cm dla kasztanowca, platanu klonolistnego lub robinii akacjowej lub 80 centymetrów dla topoli, wierzb, klonu jesionolistnego lub klonu srebrzystego. W tym przypadku nie wnioskujemy o zezwolenie, a jedynie informujemy urząd o zamiarze wycięcia. Każde drzewo o mniejszym obwodzie pnia rosnące na działce należącej do nas, możemy wyciąć bez zgłaszania, pod warunkiem, że nie czerpiemy z niego później korzyści majątkowych.

Bez zezwolenia można też wycinać m.in. krzewy rosnące w skupiskach o powierzchni mniejszej niż 25 m² oraz na terenach pokrytych roślinnością pełniącą funkcje ozdobne, a także drzewa i krzewy owocowe, chyba że znajdują się na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków.

Procedura wniosku o zezwolenie

Ubieganie się o zezwolenie na wycinkę drzewa lub krzewu ma swoją procedurę. Wniosek składamy do właściwego urzędu, dołączając rysunek lub mapkę, na której zaznaczono miejsce położenia drzewa lub krzewu. Następnie urząd wysyła na miejsce swojego pracownika w celu dokonania oględzin. Urzędnik ustala nazwę drzewa i obwód jego pnia. W ciągu 14 dni od dokonania oględzin organ właściwy ma prawo wnieść sprzeciw. Jeśli tego nie zrobi lub wcześniej wyda zaświadczenie o braku sprzeciwu, to drzewo można wyciąć.

Opłaty za wycinkę

Za wycinkę drzew ponosi się opłaty. Ich wysokość zależy od gatunku drzewa i grubości pnia. Pień mierzy się dla celów ustalenia opłaty na wysokości 130 centymetrów nad ziemią. Stawki opłat określa Rozporządzenie Ministra Środowiska, które dzieli drzewa według ich rodzajów oraz grubości pnia na te do 100 i powyżej 100 centymetrów. Dla grubszych drzew stawka jest wyższa. Wysokość opłaty ustalana jest przez pomnożenie grubości pnia drzewa wyrażonego w centymetrach przez stawkę właściwą ze względu na rodzaj drzewa. Drzewa są podzielone według gatunków na pięć różnych grup. Stawki według których oblicza się opłatę wynoszą od 12 do 170 złotych w przypadku grubości pnia wynoszącej do 100 centymetrów, a także od 15 do 210, gdy grubość jest większa. Takie kwoty należy pomnożyć przez liczbę centymetrów obwodu pnia.

W przypadku krzewów wysokość opłaty jest obliczana w wyniku pomnożenia powierzchni wycinki w metrach kwadratowych przez stawkę określoną w rozporządzeniu. Jeżeli powierzchnia wycinki wynosi maksymalnie 100 m², to standardowa stawka opłata wynosi 40 zł x powierzchnia, a jeżeli 101 m² lub więcej, to powierzchnię należy pomnożyć przez 50 zł. Wyjątek stanowi grupa kilku roślin, których dotyczy stawka 10 złotych za metr kwadratowy. Pamiętajmy, że opłaty dotyczą wyłącznie drzew i krzewów, na których usunięcie trzeba uzyskać zezwolenie.

Kary za nielegalną wycinkę

Sprzeczne z prawem usunięcie drzew lub krzewów grozi wysokimi karami. Kary za wycinkę należą do najwyższych egzekwowanych przez organy gmin w postępowaniach z zakresu egzekucji administracyjnej. Przepisy ustalają wysokość kar na dwukrotność opłaty za wycinkę, a w przypadku gdy wycinka jest zwolniona z opłaty, na dwukrotność wysokości opłaty, którą należałoby ponieść, gdyby zwolnienia nie było. Kary dotyczą nie tylko usunięcia, ale także zniszczenia drzewa lub krzewu oraz uszkodzenia drzewa w wyniku prac wykonywanych w obrębie jego korony. W tym ostatnim przypadku kara wynosi 60 % wysokości opłaty za wycinkę.